Big Fish
2000'li yılların başında TRT 2'de Cuma akşamları yayınlanan Beyazperde isimli bir sinema programı vardı, hatırlayanlar çıkacaktır. Bu programda Mehmet Açar, Ali Hakan, Alin Taşçıyan ve Tuna Erdem (Programın son döneminde de Yeşim Tabak) dört ayrı ekolden gelme sinema eleştirmeni olarak, haftanın filmlerini, DVD'si çıkan klasikleri ve zaman zaman da unutulmaz filmleri masaya yatırıyor, bir saatlik kısa süresi zarfında tadına doyulmaz bir sohbet gerçekleştiriyorlardı. Ben kendime en çok Mehmet Açar'ın yorumlarını yakın bulurdum. Kendisini hem Sinema dergisi yayın yönetmenliğinden, hem de Anarşik Rehavet isimli hikaye kitabı ile Siyah Hatıralar Denizi isimli romanından (bu kitap her ne kadar Stanislaw Lem'in Solaris'inden esinlenmeler içerse de, tahminen son yirmi yılda yazılmış en iyi Türkçe bilimkurgu kitaplarından biri) tanıyordum. Tuna Erdem'in bilimkurgu ve fantastik kurguyu seven tarzı da bana çokça hitap ediyordu, programdan ayrılacağı ortaya çıktığı zaman üzüldüğümü anımsıyorum. Program maalesef içinde bulunduğumuz dönemin kültürsüzlük politikasına direnemeyerek yıllar önce hiçbir açıklama yapılmadan yayından kaldırıldı, fakat tabii biz izleyiciler için alıp sindirebildiğimiz genel kültür yanımıza kar kaldı. Big Fish (Büyük Balık) filmi Türkiye'de gösterime girmediği zaman, Mehmet Açar'ın bu film yerine gösterime sokulan kalitesiz filmlerle ilgili esprilerini dinlemek lazımdı. Programdaki pek çok eğlenceli andan biriydi.
Dediğim gibi, Big Fish ülkemizde gösterime girmedi, ama anlatılmaya değer bir film, o sebeple birkaç cümle de ben etmek istedim. Tim Burton'ın nispeten az popüler olmuş filminin konusu kısaca, uzun yıllardır uzak kaldığı babasını ölümüne kısa bir süre kala ziyaret eden bir gazeteci, gençliğinde bir gezgin satıcı olan ve hayat boyu kendi başından geçtiğini iddia ettiği yer yer fantastik hikayeler anlatan bu ilginç adamı daha yakından tanımaya çalışır, sonuçta hikayelerin doğru olup olmadığını ve ne anlama geldiğini keşfedecektir. Tim Burton'ın 1988 tarihli Beetlejuice ve 1990 tarihli Edward Scissorhands filmleri ile yakaladığı büyük şöhret onun günümüze kadar olan bütün kariyerine mükemmel bir temel oluşturdu diyebiliriz. Sonrasında çektiği filmlerin kimisi daha başarılıydı, kimisi çuvallamaya daha yakın, fakat ortak özellikleri hiçbirinin sıradan filmler olmamasıydı. Big Fish için, yönetmenin kullanmayı sevdiği klasik öğeleri olan, eksantrik dışlanmışlar, prenses diye tabir edebileceğimiz genç bir kadın başrol, canavarlar, cadılar ve flashback sahneleri ile dolu olmasına rağmen, bunların yanına bir de duyguları ekleyen, Tim Burton'ın en kişisel filmi dememiz mümkün. 2000 yılında kendi babasını kaybetmesinin ardından, olgun bir kişisel tecrübeyi sanat eserine ustaca yansıtmayı başarmış.
Aynı karakterin gençliği rolünde Ewan McGregor, ihtiyarlığı rolünde Albert Finney çok iyi. Yönetmenin 2001 tarihli Planet of The Apes filmi sırasında tanışıp evlendiği ve Johnny Depp ile birlikte en favori iki oyuncusundan biri olan Helena Bonham Carter, birden fazla rolde çok iyi. Bu filmle ilgili, ilk izlediğim dönemde okuduğum bir anekdot, Tim Burton Big Fish'in çekimleri sırasında olabildiğince az bilgisayar efekti kullanmak istemiş. Dolayısıyla, filmdeki dev de dahil olmak üzere birçok efekt aslında klasik yöntemler, optik oyunlar ve kamerayı ustaca kullanmak suretiyle hayata geçirilmiş. Bu durumun, hikayenin konusu olan mübalağalı anlatımı desteklediğini ve ayaklarını yere basmasını sağladığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Ek olarak, Big Fish'in Tim Burton'ın en romantik filmi olduğunu da belirtebiliriz. Hele aşk ile zamanın geçme hızı ilişkisini anlattığı bölüm akıllardan çıkmayacak cinsten. Beetlejuice ve henüz Disney'de isimsiz bir animatörken çektiği, kendini 50 ve 60'ların kült korku filmlerinin yönetmeni Vincent Price zanneden ufak bir çocuk hakkındaki kısa metrajlı animasyon filmi Vincent ile birlikte (YouTube üzerinden bulmak mümkün), benim de en sevdiğim Tim Burton filmi Big Fish. Tim Burton'ın gençliğinden itibaren animasyon ve sinemaya tutkusu ayrı bir yazının konusu, ayrı bir zaman anlatılmalı. Tüm okuyucularımıza sevgiler ve de selamlar.
Big Fish IMDB: http://www.imdb.com/title/tt0319061/